Avrupa Komisyonu, ithalatçıların Avrupa Birliği’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) kapsamındaki yeni raporlama gerekliliklerine hazırlanmasına yardımcı olmak için bir SKDM Öz Değerlendirme Aracı tanıttı. Bu yenilikçi araç, AB’ye karbon yoğun mallar ithal eden şirketlerin, ürünlerinin SKDM kapsamında olup olmadığını hızlı bir şekilde belirlemelerine ve 1 Ekim 2023 – 31 Aralık 2025 tarihleri arasında geçerli olan geçiş dönemindeki yükümlülüklerini anlamalarına olanak tanıyor.

İthalatçıların sorumluluklarını anlamalarını kolaylaştıran SKDM Öz Değerlendirme Aracı, şirketlerin AB’nin katı iklim hedeflerine uyum sağlamalarına yardımcı olacak önemli bir rol oynayacak.

SKDM Nedir?

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), karbon yoğun malların ithalatında, AB içinde üretilen ürünlere uygulanan karbon maliyetleriyle aynı seviyede maliyet uygulanmasını sağlamayı amaçlayan AB’nin son iklim girişimidir. Bu mekanizma, karbon kaçağını—yani, şirketlerin üretimlerini daha düşük çevre standartlarına sahip ülkelere kaydırmasını—önlemek amacıyla ithal edilen ürünlere uygulanan karbon fiyatını, AB Emisyon Ticareti Sistemi (ETS) kapsamında iç piyasaya uygulanan fiyatla eşitler.

2026’dan itibaren SKDM tam olarak uygulanmaya başlayacak ve çimento, çelik, alüminyum, gübre ve elektrik gibi ürünlerin ithalatında gömülü karbon emisyonları için ödeme yapılmasını gerektirecektir. Ancak mevcut geçiş dönemi, ithalatçıların finansal düzenlemeler olmadan raporlama gerekliliklerine odaklanmalarına olanak tanımaktadır. Bu kademeli uygulama, AB ETS kapsamındaki ücretsiz emisyon tahsisatlarının kademeli olarak kaldırılmasıyla uyum içindedir.

Araç Ne İşe Yarar?

SKDM Öz Değerlendirme Aracı, ithalatçılara ithal ettikleri malların geçiş döneminde SKDM kapsamında olup olmadığını kolayca kontrol etmelerini sağlar. Bu araç, firmalara belirli ürünler için ana raporlama gereklilikleri konusunda rehberlik eder ve AB düzenlemelerine uyum sağlamak için neler yapmaları gerektiğini anlamalarına yardımcı olur.

Ancak, Avrupa Komisyonu bu aracın resmi mevzuatı tam olarak yansıtmayabileceğini vurgulamaktadır. Bu nedenle, bağlayıcı hukuki bilgiler için ithalatçılar, Avrupa Birliği Resmi Gazetesi‘ni ve diğer AB kanallarını takip etmelidir. TARIC veritabanı da gümrük yükümlülükleri için önemli bir kaynak olarak kalmaktadır.

SKDM Neden Önemli?

SKDM, sadece bir karbon fiyatlandırma mekanizması değil, aynı zamanda AB’nin daha geniş iklim stratejisinin temel taşlarından biridir. Bu mekanizma, ithal edilen ürünlerdeki karbon emisyonlarının AB’nin karbonsuzlaştırma çabalarını zayıflatmamasını sağlar. SKDM, AB dışındaki üreticilerin de AB’li üreticilerle aynı çevre standartlarını karşılamalarını zorunlu kılarak rekabetin eşit olmasını sağlar ve küresel çapta daha temiz üretim yöntemlerine teşvik eder.

Ayrıca, mekanizmanın kademeli olarak uygulanması, firmalara uyum sağlamak için zaman tanır ve 2026’da tam uygulamaya geçişi destekler. SKDM Öz Değerlendirme Aracı ve ilgili rehber belgeler, bu geçişi mümkün olduğunca sorunsuz hale getirmek için önemli kaynaklar arasındadır.

İthalatçılar için Sonraki Adımlar

İthalatçılar için en acil görev, geçiş dönemi boyunca SKDM’nin raporlama gerekliliklerine uygunluğu sağlamaktır. Avrupa Komisyonu’nun sunduğu araç ve rehber belgeler, firmaların bu yeni düzenleyici ortamda yollarını bulmalarına yardımcı olmak için mevcuttur. SKDM’nin tam olarak yürürlüğe girdiğinde ticaretin kesintiye uğramaması için şirketlerin bu kaynakları aktif bir şekilde kullanması önerilir.

SKDM Öz Değerlendirme Aracı’nı indirmek için tıklayınız.