Avrupa Birliği, uzun süredir tartışılan Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (EPR) yasasını resmen kabul etti. Yeni düzenleme, markaların, perakendecilerin ve çevrimiçi satış yapanların, tüketiciler tarafından atılan giyim, ayakkabı ve ev tekstili ürünlerinin toplanması, ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesi maliyetini üstlenmesini zorunlu kılıyor.

EPR yasası, Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde yayımlandıktan sonra, üye devletlerin 20 ay içinde ulusal mevzuatlarını uyarlaması ve sonraki 10 ay içinde işleyen EPR sistemlerini kurması gerekiyor. Böylece, tam kapsamlı programlar en erken 2028 Nisan ayında hayata geçebilecek. Özel dikim üreticiler ve ikinci el satıcılar muafiyetlerden yararlanabilecek, mikro işletmelere ise uyum için ek bir yıl süre tanınacak.

Düzenlemenin en önemli yeniliği, üreticilerin ürettikleri ürün miktarlarını açıklamakla yükümlü olmalarıdır. Bu sayede üretim hacimleri şeffaf hale gelecek ve sektörün çevresel etkisi daha doğru bir şekilde ölçülebilecek.

EPR yasası, tekstil atıklarının azaltılması ve geri dönüşüm oranlarının artırılması yönünde büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. 30 aylık uygulama süresi, mevcut tekstil atıklarının büyük kısmının hâlâ yakılabileceği anlamına geliyor.

Yasa, sürdürülebilir ürünler için daha düşük, çevresel kriterleri karşılamayan ürünler için ise daha yüksek ücret uygulayan “eko-modülasyon” mekanizmasını henüz net olarak belirlemiyor.

Avrupa genelinde EPR’nin uygulanması, tekstil atıkları yönetiminde önemli bir adım olarak görülüyor. Başarılı olabilmesi için etkili toplama, ayrıştırma ve geri dönüşüm altyapısının geliştirilmesi, üye devletler arasında uyumlu uygulamaların sağlanması ve şeffaf raporlama sistemlerinin kurulması kritik öneme sahip.